Connecting with Water as an Entity

Alles is door water verbonden: waar water is, is leven; elk levend wezen wordt geboren in water en blijft een waterlichaam; water geeft leven en water ondersteunt het leven; wanneer het leven eindigt, verlaat het water het lichaam. In elke religie of geloof heeft water meerdere spirituele betekenissen. Het staat symbool voor het geven van leven, (weder)geboorte, kracht, reiniging, kennis, verlossing, verfrissing, genezing, overbrenging, stroming, energie en meer.

Wat betekent het, en hoe zou het eruitzien, als wij en onze omgeving een dagelijkse, wereldse verbinding zouden hebben met water als entiteit? Dit alles gebeurt volgens het voornemen om via water wetenschap en magie te laten samensmelten.

Lydia Fraaije creëerde voor de Dutch Design Week (DDW) 2024 de expositie een Wunderkammer, met daarin allerlei kleine verhaaltjes, afbeeldingen, video’s en ontwerpen, om zo de bezoeker te inspireren om op een andere manier naar water te kijken en voor water te ontwerpen.

De Wunderkammer (of kunst- en rariteitenkabinet) ontstond halverwege de zestiende eeuw in Europa als bewaarplaatsen voor allerlei wonderlijke en exotische objecten. Het doel van zo’n kabinet was om te inspireren en kennis te systematiseren. Het bestond uit een verzameling bijzondere voorwerpen uit het buitenland, natuurlijke objecten, inheemse objecten, schilderijen, maar ook afbeeldingen van fantasiedieren en verhalen.

De installatie onderzoekt en communiceert op meerdere niveaus hoe we onze wederzijdse relatie met het belangrijkste element van het leven – water – kunnen herstellen en herdefiniëren. De vorm van de installatie verwijst daarbij naar het generieke symbool van een triskelion. Het is een van de oudste symbolen in Europa en dateert van meer dan 5000 jaar geleden.

In de drie gevormde ruimtes zijn verhalen te voelen, te zien, te lezen en te beluisteren die je meenemen in een wereld verteld vanuit het perspectief van water. Dit sluit aan bij de inheemse wijze van informatieoverdracht en het delen van kennis door het vertellen van verhalen.

Nehalennia

Lydia vertelt ons dit jaar dat we eigenlijk al heel veel weten over water, maar we zijn veel dingen vergeten. Ze neemt ons mee terug in de tijd, toen we zelfs een Watergodin hadden: Nehalennia.

Zij werd vereerd door Keltische, Germaanse of zelfs oudere tradities. In 1645 spoelde een storm de duinen rond het Zeeuwse stadje Domburg weg. Hierdoor kwamen de eerste 28 altaren of votiefstenen tevoorschijn met inscripties waarin de naam Nehalennia voorkomt. In de jaren zeventig vond een visser nog een paar honderd stenen in de vaargeul van de Schelde.

Nehalennia was een godin van de vruchtbaarheid, de beschermvrouwe van huis en haard, maar ze wordt vooral vereerd als beschermvrouwe van reizigers en handelaren in het Noordzeegebied.

Schippers en handelaren vertrokken met hun schepen vanuit het huidige Domburg en Colijnsplaat. Meestal hadden ze Groot-Brittannië of de kust van Frankrijk als eindbestemming. Voor hun vertrek wendden ze zich tot Nehalennia om een ​​soort verzekeringscontract af te sluiten voor een veilige overtocht. Ze beloofden de godin een geschenk, vaak in de vorm van een altaar of votiefsteen, als ze veilig terugkwamen. Deze werd dan bij de tempel neergezet.

Ook in Brabant zijn sporen van spirituele verbindingen met water gevonden. Er werden afzettingen gevonden tijdens de rechttrekking van de Aa. Dit zijn offerstukken die om verschillende redenen aan de goden van de Aa werden toevertrouwd.

Lydia heeft voor de installatie in de DDW-expositie een eigen votiefsteen ontworpen, op de traditionele manier, met de naam van de schenker, beroep en plaats van herkomst. De tekst op het altaar eindigt meestal met de standaardformule V.S.L.M., een verkorte versie van Votum solvit libens merito (heeft zijn gelofte vervuld, vrijwillig en met goede reden).